Nog ’n vernietigende veldslag teen die Bronberg-gebied en die land se vinnig verdwynende Bankenveld word tans geloods. En dié keer gaan dit behoorlik keer kos om te red wat nog van die kontrei se Bankenveld te redde is, want die invallers is nie minder nie as vier mynmaatskappye. En almal weet dat mynmaatskappye invloedryke vriende in ‘hoë plekke’ het wat hulle teen bykans alle koste sal bystaan.

Aansoeke van die mynmaatskappye is hangende om in ’n wye gebied tussen Rietfontein en Kleinzonderhout vir minerale te prospekteer. Op sigself sal die prospekteerdery ’n mate van steurnis vir omgewing en mens te weeg bring, maar dit is die donker vooruitsig van ontginning wat amper te aaklig is om aan te dink.

Die feit dat die toekomstige mynbou-ontwikkeling ook midde in ’n belangrike bewaringsgebied om Cullinan en Rayton mag gebeur, is erg onrusbarend. Maar wat is die Bankenveld en hoekom is dit belangrik genoeg om te wil bewaar? Bankenveld is die skaars en bedreigde natuurlike veld wat ’n oorgang vorm tussen die vlaktes van die hoëveld en die boswêreld van die laeveld. Dit word gekenmerk deur klipkoppies, riwwe, plato’s en vlaktes.

Dié soort habitat is nie net die mees bedreigde soort ekostelsel in Suid-Afrika en Afrika nie, maar ook op die planeet. Die biodiversiteit van dié oorgangsveld sorg daarvoor dat bedreigde en ander dier- en plantspesies wat eie is aan die hoëveld, die bosveld, die Drakensberggebied en die Kalahari, ook hier kan oorleef en floreer. Dit dien ook as ’n noodsaaklike ‘sponsgebied’ wat afvloeiwater en dus erosie beheer en water as grondwater of in vleilande berg om dit stadig deur die jaar vry te stel.

Eers redelik onlangs is die belangrikheid van die Bankenveld en soortgelyke ekostelsels besef en word dit nou wêreldwyd, in die beskaafde wêreld, wild geskarrel om dié stelsels teen verdere vernietiging te bewaar. Die Bankenveld van die ou Transvaal beslaan ’n oppervlakte van 24 063 vierkante kilometer. Hiervan word 65 persent reeds as ‘getransformeer’ aangegee en net 1,38 persent word bewaar.

In die afgelope aantal jare het groot dele van die Bronberg-gebied se allerbelangrike Bankenveld geswig voor ondeurdagte ontwikkeling en die aanslag duur genadeloos voort. Sal ons soos in ander dele van die beskaafde wêreld wakker skrik en probeer om nie die foute van die verlede te herhaal nie, of gaan ons getrou aan barbaarse tradisie ook die Bankenveld finaal nekomdraai?