Nasionale boomplantmaand is op Maandag 1 September afgeskop met ’n boomplantdag by die Voortrekkermonument. Een van die bome wat daar aangeplant is, is die wildepruim – boom van die jaar. Elsabé Maré het dié dag bygewoon en na die tyd gaan kyk waar die wildepruim in die Bronberg-gebied groei.

“Belangstelling in boomplantdag het geweldig toegeneem. Vanjaar is daar baie meer mense wat wil bome plant as die vorige keer.” So sê generaal Gert Opperman, hoof uitvoerende beampte van die Voortrekkermonument en die Erfenisstigting wat op Maandag 1 September ’n boomplantaksie gehou het as aanloop tot die opening van die Erfenissentrum op Vrydag 5 September.

Nelis Vosloo en Runé Visser van die Hoërskool Die Wilgers het by die Voortrekkermonument se Erfenissentrum gaan bome plant en word hier teen die 4,1m hoë bronsbeeld van Voortrekkervrou en kinders verdwerg

Daar is 350 bome, insluitende bergkaree, papierbas, soetdoring, karee, enkeldoring, koorsboom, olienhout en die boom van die jaar, die wildepruim, oor die hele terrein geplant.

Jakes Jacobs, die Voortrekkermuseum se verteenwoordiger op die tuinboukomitee, vertel dat die wildepruim veral gesien kan word aan die suidekant van die Voortrekkermonument- terrein, tussen die dam en Eeufeesweg.

Jy kry dié boom op die Shereplotte en omgewing, en kerkgangers van die NG Gemeente Tygerpoort sal die groot skaduryke boom in die noordoostelike kant van die gronde eien as ’n wildepruim.

Skadu
Die wildepruim, suurpruim of Harpephyllum caffrum, nasionale boomlysnommer 361, is ’n gewilde boom om in tuine en parkeerareas te plant omdat hy skaduryk is en so mooi vertoon.

Hy is ’n middelgroot, immergroen boom met ’n regop maar betreklik kort stam wat dik, grof en donkerbruin vertoon. Hy het ’n digte, ronde spreiende kroon. Manlike envroulike blomme kom aan aparte bome in die tweede helfte van die somer voor. Jy sal die wildepruim uitken aan die vroulike boom se
klein groen-gelerige blomtrosse wat ’n rooi vrug vorm waarvan jy’n surerige jellie kan maak.

Volgens generaal Dirk Marais, bekende in die Bronberg-gebied vir die kweek van omgewingsaangepaste bome, is dié boom skugter vir ryp, maar hy het hom in die verlede baie suksesvol in die vleigedeelte van die Bafana kwekery, langs Lynnwoodweg-verlenging, gekweek.

Dirk vertel dat hy soggens kyk na die puntjies en of die ryp hom raak, maar hy pas aan. “Dit is nie soos die swartryp van 2003 nie; dit het die nuut aangeplante wildepruime by die Wilgershospitaal swaar getref, maar hulle groei weer, sê Dirk.

Kleuterskool-assistent Cora Venter en Justin Smith, ’n klein tiertjie van die Tiertjie Kleuterskool op die NG Gemeente Tygerpoort se terrein by die wildepruim

Vernoem
Dawid du Plessis, ’n dosent in plantkunde by Tshwane Universiteit van Tegnologie, wys daarop dat daar drie maniere is waarop ons bome vernoem, soos die apiesdoring, Acacia galpinii, wat na dr Galpini vernoem is wat in 1800 geleef het, en op die manier word sy kundigheid vereer. Die tweede manier is die verwysing na die planteienskappe, soos die geel bas van die koorsboom, Acacia xanthophloea. Die derde manier is ’n geografiese verwysing, soos natalensis of magalismontanum, of aloepretoriae wat verwys na ’n aalwyntjie wat in Pretoria volop is.

“Daar is ’n magdom literatuur oor plantsoorte wat na die medisinale en kultuur-historiese gebruike verwys. Ongelukkig raak laasgenoemde nou in onbruik omdat die kennis saam met die kundiges uitsterf,” vertel Dawid.

Tradisioneel word die wildepruim se bas gebruik om velprobleme soos aknee en ekseem te behandel. Verstuiting en beenbreuke word behandel met verpoeierde bas wat eers gebrand moes word.’n Aftreksel van die bas word ook gebruik as braakmiddel en bloedsuiweraar.

Generaal Gert Opperman en ?n groep van die planters by die boomplantprojek by die Voortrekkermonument se Erfenisterrein